Mộc Phủ - Kho tàng kiến trúc và văn hóa truyền thống của Lệ Giang

Trải qua hơn 400 năm lịch sử, Mộc Phủ vẫn giữ nguyên vẹn vẻ đẹp tráng lệ và tinh tế, mang đến cho bạn cảm giác như lạc bước vào Tử Cấm Thành thu nhỏ.

Mộc Phủ nằm ở phía nam của thành cổ Lệ Giang, nằm ngay dưới chân núi Sư Tử. Với bề dày lịch sử trải dài qua hàng thế kỷ, nơi đây đã từng là dinh thự của dòng họ Mộc - những người cai trị vùng Lệ Giang suốt 470 năm từ thế kỷ 13 đến đầu thế kỷ 20. Do đó, Mộc Phủ còn được biết đến là nơi lưu giữ văn hóa của dân tộc Naxi và chứng kiến sự phát triển của thị trấn này qua nhiều thế kỷ.

Ban đầu Thổ ty vùng này không mang họ người Hán. Sau khi Chu Nguyên Chương (Minh Thái Tổ) khai quốc, nhận thấy vùng này xa kinh đô, có Thổ ty trị vì tộc người Nạp Tây, năm 1382 ông đã cho Thổ ty làm lễ quy thuận về với nhà Minh, tự bỏ bớt nét trong họ “Chu” của mình, thành chữ “Mộc”, ban họ “Mộc” cho tộc Thổ ty này. Từ đó về sau cha truyền con nối mang họ Mộc.

Một câu chuyện thú vị nữa về họ Mộc và Lệ Giang và lý do vì sao Lệ Giang cũng là một thành cổ mà lại không có tường thành. Người xưa kể lại rằng vì Thổ ty cai quản vùng đất này chính là họ Mộc (木), nhưng nếu xây thành bao quanh Lệ Giang, cũng như là xây thành quanh "họ Mộc" thì sẽ giống như hình dáng chữ Khốn (困) nghĩa là bao vây, gian khó. Theo dân gian mê tín, Thổ ty họ Mộc không muốn đẩy mình và người dân vào tình thế nguy nan, bởi vậy họ đã quyết định không xây thành bao quanh Lệ Giang.

Kiến trúc của Mộc Phủ kết hợp giữa phong cách cổ điển của Trung Quốc, đặc biệt là trong thời kỳ Minh, cùng với ảnh hưởng của các triều đại khác như Đường và Tống. Mộc Phủ có diện tích lớn khoảng 46 mẫu và được xây dựng theo hướng Đông, với một trục chính dài 369 mét. Các khu vườn bên trong được tổ chức một cách tinh tế và mỗi sân đều có một mục đích riêng, tạo nên một không gian độc đáo và thu hút hàng triệu người ghé thăm mỗi năm.

Mặc dù Mộc Phủ đã từng bị phá hủy trong trận chiến thời nhà Thanh nhưng nơi đây đã được tái xây dựng và trở thành một điểm tham quan nổi tiếng nhất ở thị trấn cổ Lệ Giang. Với sự phong phú về cây cảnh và thực vật, Mộc Phủ cũng được coi là một bảo tàng sống về động thực vật. Đặc biệt, không gian của Mộc Phủ thường được ví như một tiểu Tử Cấm Thành, sẽ đem lại cho bạn một trải nghiệm độc đáo và thú vị.

Khám phá kiến trúc độc đáo của Mộc Phủ

Bước qua những con đường đá cuội rêu phong, bạn sẽ choáng ngợp trước cổng vòm uy nghi của Mộc Phủ. Nổi bật trên cổng là dòng chữ vàng "Thiên Vũ Lưu Phương", thể hiện mong ước về một thế hệ ham học hỏi của người Nạp Tây.

Ảnh: Saigontourist

Đi sâu vào bên trong, bạn sẽ tiếp tục bị thu hút bởi cổng bình phong với 4 trụ cẩm thạch trắng chạm khắc tinh xảo cùng 2 chữ "Trung Nghĩa" do vua Minh Thần Tông ban tặng.

Bước qua cánh cổng, bạn sẽ được chiêm ngưỡng toàn bộ kiến trúc tráng lệ của Mộc Phủ.

- Nổi bật giữa quần thể kiến trúc là Sảnh Nghị Sự uy nghi, nơi Thổ ty Lệ Giang xưa thảo luận chính sự.

- Lầu Vạn Quyển sừng sững bên cạnh là nơi lưu giữ kho tàng tri thức vô giá với hàng ngàn cuốn sách quý về văn hóa Đông Ba và lịch sử Lệ Giang.

- Tiếp theo là Điện Hộ Pháp linh thiêng, nơi thờ tự của dòng họ Mộc.

- Lầu Quang Bích nguy nga được ví như "Tàng Thư" của Lệ Giang, nơi lưu giữ những tác phẩm nghệ thuật và di vật quý giá.

- Lầu Ngọc Âm tráng lệ là nơi diễn ra các yến tiệc sang trọng và cũng là nơi Thổ ty Lệ Giang tiếp nhận thánh chỉ ban họ "Mộc" từ vua Minh.

Điểm nhấn cuối cùng của Mộc Phủ là Điện Tam Thanh uy nghi tọa lạc trên đỉnh núi Sư Tử. Nơi đây là nơi thờ phụng Đạo giáo, thể hiện sự giao thoa văn hóa giữa Nạp Tây và Trung Nguyên. Đứng trên Điện Tam Thanh, bạn sẽ được ngắm nhìn toàn cảnh Mộc Phủ tráng lệ và Phố cổ Lệ Giang thơ mộng.

Mộc Phủ không chỉ là một công trình kiến trúc độc đáo mà còn là biểu tượng của lịch sử, văn hóa và nghệ thuật Nạp Tây. Nếu có dịp đến Lệ Giang du lịch thì đừng quên ghé thăm Mộc Phủ, bạn sẽ như được lạc bước vào một thế giới khác, nơi quá khứ và hiện tại hòa quyện, tạo nên một bức tranh đẹp đến nao lòng.