Giáp Tú Lầu - Di tích lịch sử và biểu tượng văn hóa ở Quý Dương

Bên dòng sông thơ mộng Nam Minh ở Quý Dương, có một tòa lầu cổ đã trở thành dấu ấn quen thuộc của thành phố. Trải qua hơn bốn thế kỷ tồn tại, nơi này không chỉ giữ lại vẻ đẹp kiến trúc cổ kính mà còn gắn liền với ký ức lịch sử của vùng đất Quý Châu. Người ta vẫn thường nhắc đến Giáp Tú Lầu như một biểu tượng văn hóa, một điểm dừng không thể bỏ qua khi tìm hiểu về Quý Dương xưa và nay.

1. Giới thiệu đôi nét về Giá Tú Lầu ở Quý Dương

Giáp Tú Lầu (甲秀楼) thuộc quận Nam Minh, thành phố Quý Dương, tỉnh Quý Châu, là một di tích lịch sử và biểu tượng văn hóa của Quý Dương. Tòa lầu nằm trên tảng đá lớn giữa dòng Nam Minh, thuộc quận Nam Minh, được xây dựng lần đầu vào năm 1597 dưới triều Minh. Trải qua nhiều lần tu sửa, kiến trúc hiện tại có từ năm 1909, với ba tầng mái cong thanh thoát, màu ngói xanh nổi bật giữa khung cảnh sông nước.

Không chỉ mang dáng vẻ cổ kính, Giáp Tú Lầu còn gắn bó mật thiết với đời sống văn hóa của người dân địa phương. Trước kia, nơi đây từng là chốn tao đàn của văn nhân, nho sĩ, để lại nhiều bài thơ, câu đối khắc trên vách đá. Bên cạnh tòa lầu là cầu Phù Dư cùng vườn Thúy Vi, tạo nên một quần thể hài hòa, vừa có giá trị lịch sử vừa đậm chất thơ.

Ngày nay, Giáp Tú Lầu đã trở thành biểu tượng văn hóa của thành phố Quý Dương, được công nhận là di tích bảo vệ trọng điểm cấp quốc gia vào năm 2006. Với vẻ đẹp cổ kính phản chiếu trên dòng Nam Minh, công trình này không chỉ thu hút du khách tham quan mà còn là niềm tự hào của người dân Quý Dương suốt nhiều thế kỷ.

2. Tìm hiểu về lịch sử hình thành của Giáp Tú Lầu

Giáp Tú Lầu gắn liền với sự phát triển của thành phố Quý Dương và nền văn hóa Quý Châu. Công trình được dựng vào năm 1597, tức niên hiệu Vạn Lịch thứ 26 dưới triều Minh. Khi ấy, quan Tuần phủ Quý Châu là Giang Đông Phàm đã cho xây dựng tòa lầu trên phiến đá lớn “Ngao Kê Thạch” giữa dòng sông Nam Minh, với ý nghĩa khuyến khích sĩ tử chăm lo học hành, thi cử đỗ đạt, góp phần làm rạng danh đất Quý Châu. Chính từ đó mà công trình mang tên “Giáp Tú”, tức “người tài giỏi đứng đầu khoa bảng”.

Trải qua hơn bốn thế kỷ, Giáp Tú Lầu nhiều lần bị tàn phá bởi chiến loạn và lũ lụt, rồi lại được trùng tu, sửa chữa. Vào thời Thanh, nơi đây tiếp tục là địa điểm hội tụ của văn nhân, thi sĩ, để lại nhiều bài thơ và thư pháp khắc đá. Kiến trúc hiện nay được định hình trong lần đại trùng tu năm 1909 (niên hiệu Tuyên Thống nguyên niên), với dáng ba tầng mái cong, cột gỗ sơn son, ngói lưu ly xanh nổi bật trên mặt nước.

Từ một tòa lầu mang ý nghĩa cổ vũ học hành, Giáp Tú Lầu dần trở thành biểu tượng văn hóa và tinh thần của Quý Dương. Năm 2006, công trình được công nhận là Di tích văn vật trọng điểm quốc gia của Trung Quốc, khẳng định giá trị lịch sử, kiến trúc và văn hóa của tòa lầu hơn 400 năm tuổi này.

3. Khám phá kiến trúc của Giáp Quý Lầu

Tòa lầu được xây dựng ngay trên một phiến đá lớn giữa dòng sông Nam Minh, tạo thế “thủy thượng phi lâu”, lầu nổi trên nước. Kiến trúc hiện tại có ba tầng, ba mái, tổng chiều cao khoảng 20-23 mét, nổi bật với mái ngói xanh cong vút, cột gỗ sơn son, lan can đá trắng chạm khắc tinh xảo. Cấu trúc này vừa mang lại sự thanh thoát, uyển chuyển, vừa tạo cảm giác vững chãi giữa dòng nước.

Giáp Tú Lầu nối liền với bờ bằng cầu Phù Ngọc, một cây cầu đá vòm nhiều nhịp, vơi chiều dài 92 mét và rộng 7 mét, bắc qua bên dưới tháp, nối liền hai bờ. Ban đầu có chín nhịp, nay còn bảy, được trang trí với nhiều phù điêu và lan can đá cổ. Khu vực xung quanh có Vườn Thúy Vi, nơi tập hợp các đình, các, bia đá và gian trưng bày văn hóa, tạo thành một quần thể kiến trúc hài hòa, vừa có giá trị thẩm mỹ vừa giàu ý nghĩa lịch sử.

Một điểm đặc biệt là trong tháp vẫn còn lưu giữ nhiều thư pháp, câu đối và thơ khắc của các văn nhân qua nhiều thời kỳ, làm cho không gian không chỉ mang giá trị kiến trúc mà còn trở thành nơi kết tinh tinh thần học thuật, văn hóa của Quý Dương.

4. Kinh nghiệm tham quan Giáp Tú Lầu

4.1 Vé tham quan:

• Giá vé: khoảng 20 NDT/người lớn, trẻ em và người cao tuổi có thể được giảm giá.

• Một số dịp lễ hội hoặc ngày đặc biệt có thể miễn phí vé vào.

4.2 Giờ mở cửa:

• Tham quan ban ngày: 09:00 – 17:00 (mở cửa cho khách vào trong lầu).

• Buổi tối: du khách vẫn có thể đến khu vực cầu Phù Ngọc và ngắm cảnh ngoài lầu, nhưng không vào được bên trong.

4.3 Hướng dẫn tham quan:

Bắt đầu từ cầu Phù Ngọc, đi qua Phù Ngọc Đình để vào khu vực Giáp Tú Lầu.

Tham quan tòa lầu chính: bên trong có trưng bày thư pháp, câu đối, hiện vật và tranh ảnh về lịch sử.

Dạo quanh Vườn Thúy Vi với đình, các và bia đá cổ. Đây là không gian yên tĩnh, thích hợp để ngắm cảnh và tìm hiểu dấu tích văn nhân xưa.

Sau khi tham quan, bạn có thể đi dọc bờ sông Nam Minh để ngắm toàn cảnh Giáp Tú Lầu phản chiếu trên mặt nước, đặc biệt đẹp vào buổi tối.

4.4 Những điều cần lưu ý:

Thời điểm đẹp nhất để chụp ảnh: hoàng hôn và buổi tối khi lầu và cầu được thắp sáng.

Khu vực cầu và đình thường đông người, nên kiên nhẫn để có góc chụp đẹp.

Bên trong lầu không nên ồn ào, tránh chạm tay vào các hiện vật trưng bày.

Mùa mưa Quý Dương thường có mưa bất chợt, nên mang theo ô hoặc áo mưa mỏng.

Vì nằm ngay trung tâm thành phố, bạn có thể kết hợp tham quan Giáp Tú Lầu với chợ đêm hoặc các điểm văn hóa - ẩm thực lân cận.

Giáp Tú Lầu không chỉ là một tòa lầu cổ bên dòng Nam Minh mà còn là biểu tượng văn hóa, lịch sử gắn liền với thành phố Quý Dương. Vẻ đẹp kiến trúc thanh nhã, sự hòa quyện giữa cảnh sắc sông nước và dấu ấn văn nhân qua bao thế kỷ đã khiến nơi đây trở thành điểm dừng chân không thể bỏ lỡ. Một lần ghé thăm, thong dong bước qua cầu Phù Dư, dừng lại ở Phù Dư Đình rồi ngắm lầu soi bóng dưới ánh hoàng hôn hay lung linh đèn đêm, du khách sẽ cảm nhận được trọn vẹn hồn cốt của Quý Dương xưa và nay.